Droga do wolności
Ośrodek „Pamięć i Przyszłość” oraz Radio Wrocław z okazji 25. rocznicy pierwszych, częściowo wolnych wyborów parlamentarnych w powojennej historii Polski, przygotowali wystawę plenerową autorstwa Rafała Bubnickiego – „Droga do wolności”, prezentowaną od 2 do 16 czerwca na placu przy kościele Marii Magdaleny we Wrocławiu.
Częściowo demokratyczne wybory parlamentarne były (obok oficjalnej legalizacji „Solidarności”) jednym z dwóch głównych postanowień przyjętych przez władze PRL i opozycję solidarnościową podczas negocjacji przy Okrągłym Stole. Obrady (rozpoczęte 6 lutego) zakończyły się w Warszawie 5 kwietnia 1989 r. Kandydaci „Solidarności” i innych ugrupowań opozycyjnych mogli w wyborach zdobyć maksymalnie 35% miejsc w Sejmie i ubiegać się bez ograniczeń o 100 miejsc w nowo utworzonym Senacie. Kampania wyborcza i wyniki głosowania 4 czerwca 1989 r. otworzyły drzwi do niepodległości, a w dalszej perspektywie przyczyniły się do wstąpienia Polski do Paktu Północnoatlantyckiego i Unii Europejskiej.
Na 30 planszach wystawy zaprezentowana została historia tej drogi do wolności i wrocławskich przygotowań kampanii wyborczej oraz sam przebieg wyborów.
Na wystawie można było zobaczyć ponad 80 archiwalnych zdjęć Niezależnej Agencji Fotograficznej „Dementi”, a także zdjęcia autorstwa Marka Kocha, Mieczysława Michalaka i Zbigniewa Nowaka. Ponadto prezentowane były reprodukcje plakatów wyborczych: plakat ze wschodzącym słońcem (popularnie nazywany „plakatem ze słoneczkiem”), który z czasem stał się symbolem wyborów w województwie wrocławskim, plakat „Polaku, zdecyduj się!”. Na ekspozycji nie zabrakło także reprodukcji popularnego plakatu z Gary Cooperem, inspirowanego kadrem z westernu „W samo południe”.
Wystawę wzbogacily archiwalne audycje radiowe, które były emitowane na antenie Radia Wrocław w roku 1989. Można było zatem wysłuchać m.in.: kilkuminutowych wypowiedzi kandydatów (Karola Modzalewskiego, Romana Dudy, Radosława Gawlika, Barbary Labudy, Zbigniewa Lecha oraz Andrzeja Piszela), satyrycznej audycji Komitetu Wyborczego „Solidarność” – „Na wesoło” przygotowanej specjalnie na kampanię wyborczą w skład której wchodzi piosenka wyborcza, audycja Jacka Fedorowicza oraz specjalny odcinek „Z pamiętnika młodej lekarki” Ewy Szumańskiej.
Autorem wystawy „Droga do wolności” był Rafał Bubnicki – dziennikarz „Solidarności Dolnośląskiej” (1981), podziemnego „Z Dnia na Dzień” (1982), „Gazety Obywatelskiej” (1990), „Rzeczpospolitej” (1990-2006) i Radia Wolna Europa (1991-1995), współpracownik Niezależnej Agencji Fotograficznej „Dementi” (1985-1991). Wyboru archiwalnych nagrań radiowych dokonała Jolanta Piątek – dziennikarka Radia Wrocław.
Celem wystawy „Droga do wolności” jest przypomnienie mieszkańcom miasta, że zwycięstwo 4 czerwca 1989 r. zawdzięczamy bardzo wielu ludziom.
Ekspozycji towarzyszyły także „Urny Wolności” przygotowane przez Inicjatywę RAZEM 89 we współpracy z Kancelarią Prezydenta Rzeczy Pospolitej. Stanęły one 4 czerwca w 30 miastach w całej Polsce i towarzyszyły wydarzeniom związanym z rocznicą wyborów. Pomysłodawcą projektu „Urny Wolności” był Tomasz Pietrasiewicz z Ośrodka Brama Grodzka w Lublinie, który tak o nim mówił: To wtedy ludzie zdecydowali, że chcą zmian i dzięki nim zmienił się w Polsce ustrój. Namacalnym symbolem tych wydarzeń jest urna wyborcza. Zburzenie muru berlińskiego jest oczywiście dużo bardziej atrakcyjne wizualnie niż spokojne wybory, ale zaniechaniem z naszej strony jest to, że nie świętujemy tej daty tak, jak powinniśmy. Młodzi ludzie często nie zdają sobie sprawy, że w budynkach ich szkół, w których spędzają tyle czasu, działa się historia.
Wystawa „Droga do wolności”, 2-16 czerwca 2014 r., plac przy kościele Marii Magdaleny we Wrocławiu.
Organizatorzy wystawy: Ośrodek „Pamięć i Przyszłość”, Radio Wrocław
Autor wystawy: Rafał Bubnicki
Opracowanie graficzne: Andrzej Jerie
Tłumacz: Zuzanna Sikora