Europa Środkowa idzie na wolność
Premiera wyprodukowanego przez Ośrodek „Pamięć i Przyszłość” i Europejską Sieć „Pamięć i Solidarność” filmu w reżyserii Mirosława Jasińskiego „Europa Środkowa idzie na wolność” odbyła się w ramach 15. Przeglądu filmowego KINO NA GRANICY w Cieszynie 3 maja 2013 r.
W dniach 3-5 listopada 1989 zorganizowano we Wrocławiu międzynarodowe seminarium „Europa Środkowa. Kultura na rozdrożu, między totalitaryzmem a komercjalizmem” oraz przegląd Czechosłowackiej Kultury Niezależnej. Stanowiły one zwieńczenie działań środowiska Solidarności Polsko-Czechosłowackiej. Stanowiły też preludium do Aksamitnej Rewolucji w Pradze. Wieloletnia współpraca SPCz (z dodatkiem powołanej w lutym 1989 Solidarności Polsko-Węgierskiej) doprowadziła do nawiązania przyjacielskich kontaktów między opozycjonistami Polski, Czechosłowacji i Węgier. Po przemianach 1989 okazało się, że tworzą oni nowe elity w swoich krajach. Wcześniejsze więzi, tworząc szczególny klimat polityczny, w znacznej mierze pomogły w pierwszych trzech latach w ścisłej kooperacji, która zaowocowała realizacją dwóch wielkich przedsięwzięć – powstania Trójkąta Wyszehradzkiego i wyprowadzenia wojsk sowieckich z całego Regionu. Coś, co dziś przyjmowane jest za oczywistość, w praktyce odbyło się w złożonych, często dramatycznych okolicznościach. W krytycznych momentach to właśnie dawne kontakty, zbudowane wtedy zaufanie, pozwalały na podejmowanie decyzji, które – jak się okazało – miały kluczowe znaczenie dla dalszych losów naszego regionu. Film, wychodząc od wrocławskiego Festiwalu, ukazuje jak współpraca w latach 80-tych zaowocowała powstaniem Trójkąta Wyszehradzkiego i jak przebiegało wycofywanie wojsk sowieckich z Czechosłowacji, Polski i Węgier. Ukazane zostały kulisy powstania Trójkąta Wyszehradzkiego i procesu wycofywania wojsk sowieckich. Z założenia ramy czasowe, o których opowiada film to lata 1990-1992. Opisywane wydarzenia ukazane zostały w kontekście sytuacji w poszczególnych krajach i na świecie, co jest ważne dla zrozumienia skali trudności i wagi podejmowanych wówczas decyzji.