Narodowy Dzień Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”
1 marca obchodzimy Narodowy Dzień Pamięci „Żołnierzy Wyklętych” – bohaterów antykomunistycznego podziemia, którzy w latach 1944-1963 stawiali opór sowietyzacji Polski i narzucaniu siłą reżimu komunistycznego.
Równo 61 lat temu – 1 marca 1951 r. – w więzieniu mokotowskim w Warszawie zostali zamordowani członkowie kierownictwa IV Komendy Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość” – płk ?ukasz Ciepliński, kpt. Józef Batory, por. Karol Chmiel, mjr Mieczysław Kawalec, mjr Adam Lazarowicz, por. Franciszek Błażej, kpt. Józef Rzepka.
Ze wspomnień Mieczysława Chojnackiego (cyt. za: Z. Lazarowicz, „Klamra” – mój ojciec, Wrocław 2009, s. 281-283):
1 marca 1951 roku w godzinach popołudniowych zburzono nasz świat, zamknięty w czterech ścianach. Oddziałowy, stojąc w otwartych drzwiach, odczytał z listy nazwiska osób mających przygotować się do wyjścia. (…) Wkrótce po tym oddziałowy znowu odczytał z listy nazwiska kilku osób, aby z rzeczami osobistymi i skarbowymi przygotowali się do wyjścia. Między wyczytanymi znalazł się także ppłk ?ukasz Ciepliński. Pamiętam, gdy stał w grupie więźniów, wśród których byłem i ja, mówiąc powoli i dobitnie, że gdy spostrzeże, iż zanosi się na egzekucję, wówczas połknie srebrny medalik z wizerunkiem Matki Boskiej. (…) Raptem nocny krajobraz ożywił się kilkoma postaciami ludzkimi, które rozdzieliły się, ustawiając pod murami budynków. Rozpoznaliśmy w nich uzbrojonych strażników. Po chwili, jak zwykle w takich okolicznościach, przemierzył dziedziniec naczelnik więzienia ze swoim pocztem. Patrzyłem na te przygotowania ze ściśniętym sercem. (…) Wreszcie pojawiła się też ekipa trzech eskortujących więźnia morderców. Szli szybko ze swą ofiarą, znikając za magazynem mundurowym. Po chwili padł strzał. (…) Wydaje mi się, że egzekucja nie trwała dłużej niż godzinę. Długo w celi koledzy nie mogli zasnąć, szepcząc między sobą i rozważając wydarzenia strasznego dnia i wieczora.
Ostatni żołnierz polskiego podziemia antykomunistycznego – sierż. Józef Franczak – zginął w walce 21 października 1963 r.
Program miejskich obchodów Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”
11.00 – 12.00 uroczyste obchody Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych wraz z ceremonią złożenia wieńców i wiązanek pod pomnikiem rotmistrza Witolda Pileckiego,
14.30 rozstrzygnięcie konkursu historycznego „Żołnierze Wyklęci, bohaterowie naszej wolności” zorganizowanego przez Stowarzyszenie Odra-Niemen (Rynek, Ratusz, Sala Wójtowska)
18,00 msza święta w Kościele Garnizonowym pw. św. Elżbiety w intencji Żołnierzy Podziemia Niepodległościowego